Pilotstudie naar de Psychologische Impact van het MBSR-Programma
Een Pilotstudie naar de Psychologische Impact van het Mindfulness-Based Stress-Reduction Programma bij Mensen die Stotteren
Suzanne de Veer, André Brouwers, Welko Tomic, Will J.G. Evers
Faculteit Psychologie, Open Universiteit Nederland
Achtergrond
Mensen die stotteren ervaren dat zij worden belemmerd in het communiceren met anderen, en ondervinden hierbij stress en angst om te spreken. Het Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR) programma is in vele onderzoeken bij een grote verscheidenheid aan deelnemers succesvol gebleken in het reduceren van stress en angst. De vraag is tot welke effecten het MBSRprogramma bij personen die stotteren leidt.
Doel
Het doel van dit onderzoek is na te gaan in welke mate het MBSR-programma bij stotteraars effectief is op criteria als stress, angst, self-efficacy beliefs, coping, locus of control, en de houding die zij hebben ten aanzien van spreeksituaties.
Steekproef en onderzoeksontwerp. Nadat instellingen voor stottertherapie en de patiëntenvereniging waren aangeschreven, meldden 64 stotteraars zich vrijwillig voor dit onderzoek aan. Van hen hebben uiteindelijk 37 stotteraars volledig aan het MBSR-programma deelgenomen, 29 mannen en 8 vrouwen.
De leeftijd van de deelnemers varieerde van 15 tot 69 jaar, met een gemiddelde van 36.6 jaar. De deelnemers werden gematcht op geslacht, leeftijd en opleidingsniveau, en vervolgens willekeurig over twee groepen verdeeld. De wachtlijstgroep werd later ook getraind. Metingen vonden plaats voorafgaande aan het MBSRprogramma, direct na afloop, en vier weken later.
Methode
De hoeveelheid stress werd gemeten met de Perceived Stress Scale(PSS; Cohen, Kamarck, & M ermelstein, 1983); de hoeveelheid angst ten aanzien van spreeksituaties met de Speech Situation Checklist (SSC; Brutten, 1973; 1975); self-efficacy beliefs ten aanzien van zowel het benaderen van spreeksituaties als het behouden van vloeiendheid daarin met de Self-Efficacy Scale for Adults who Stutter (SESAS; Ornstein & Manning, 1985); coping met de Perceptions of Stuttering I nventory (PSI; Woolf, 1967); locus of control met de Locus of Control of Behaviour Scale (LCB; Craig, Franklin, & Andrews, 1984); en de houding ten aanzien van spreeksituaties met de verkorte S -schaal (S-24; Andrews & Cutler, 1974).
Resultaten
De resultaten lieten zien dat direct na afloop van het MBSR-programma en ook nog vier weken daarna de deelgenomen personen die stotteren minder leden aan stress en daaraan gerelateerde klachten als spanning en vermoeidheid; minder angst hadden ten aanzien van spreeksituaties; een groter vertrouwen hadden in hun vermogen om spreeksituaties te benaderen (self-efficacy trust); een grotere controle ervoeren over de dingen die in hun leven gebeuren (locus of control); een daadkrachtiger stijl van probleem oplossen hanteerden (probleemgerichte coping); en een positievere houding hadden ten aanzien van spreeksituaties. De grootte van de effecten was middelmatig (bij self-efficacy beliefs, coping en de houding ten aanzien van spreeksituaties) tot groot (bij stress, angst en locus of control).
Conclusie
Geconcludeerd is dat het MBSR-programma een zinvolle training is voor mensen die stotteren, aangezien deelname daaraan in dit onderzoek bij personen die stotteren bleek te leiden tot minder stress en angst ten aanzien van spreeksituaties, een positievere houding ten aanzien van spreeksituaties, hogere self-efficacy scores ten aanzien van het benaderen van spreeksituaties, een meer interne locus of control, en meer probleemgerichte coping. Dit onderzoek besluit met aanbevelingen voor nader onderzoek.
Lees hier het volledige onderzoek.