Sinds eind augustus sta ik voor de klas. Of, nou ja, loop ik stage op een middelbare school in Nieuwegein. Maar ‘voor de klas staan’ klinkt mooier. Want uiteindelijk is dat toch wat ik doe. Ik gaf de laatste weken ongeveer drie lesuren in de week. Niet bijzonder veel, maar voldoende om deze eerste stageperiode succesvol af te ronden.
Na drie jaar bachelor Geschiedenis en één jaar master Cultuurgeschiedenis volg ik nu de master Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs voor het schoolvak Geschiedenis en Staatsinrichting. Een hele mond vol.

Zeker als je stottert. Alleen al het woord ‘geschiedenis’ komt er bij mij vaak hakkelend, stotterend en mede daardoor half onverstaanbaar uit. Dat is lastig als je wilt zeggen dat je lesgeeft in ‘g.g.g.geschiedenis’. Om nog maar te zwijgen van een ander woord dat ik de laatste tijd regelmatig heb moeten gebruiken: ‘stagiair’. Als het alleen op spreken aan zou komen, zou ik docent Wiskunde moeten worden. Over ‘wiskunde’ struikel ik nooit. Maar ja, bij mijn geboorte ben ik op mijn wiskundeknobbel gevallen, waardoor deze nu meer wegheeft van een wiskundekuil. Je kunt erin gooien wat je wilt, er komt nooit meer iets uit.

Wanneer ik in gesprek ben met mensen en ik heb eenmaal uit mijn strot kunnen krijgen dat ik ‘stagiair’ ben en ‘geschiedenis’ geef, zie ik mensen kijken met een blik die verraad dat zij er hun twijfels bij hebben. Heus niet alle mensen, maar regelmatig gebeurt het dat ik vragen moet beantwoorden over hoe ik mij red als stotteraar voor de klas. Ga toch iets anders doen, fluistert dan een klein stemmetje binnenin mij. Een zacht stemmetje, opborrelend vanuit het onderbewustzijn, versterkt en gevoed door de ervaringen van jarenlang stotteren, dat het zaadje van de twijfel plant.

Nee, ik wil niet iets anders doen. Ik wil geen baan achter een bureau of in een archief. Ik wil les kunnen geven over mijn vak, over geschiedenis. Ik wil jongeren iets bijbrengen, hen helpen zelfstandige en kritische burgers te worden. Noem het romantisch (ik ben een romanticus), noem het naïef (ook dat kan ik zijn), noem het onverstandig (zelfs dat ben ik regelmatig geweest en nog altijd), maar ik heb de keuze voor deze opleiding gemaakt en ik ga ermee door, omdat het is wat ik wil doen.

Natuurlijk is het weleens pittig. Lesgeven is niet gemakkelijk. Je staat nog altijd tegenover een dertigtal ongeïnteresseerde pubers die talloze dingen interessanter vinden dan hetgeen jij hen probeert uit te leggen. Iedere docent worstelt daarmee en als stagiair ben je überhaupt nog aan het leren een fatsoenlijke les in elkaar te draaien. Daar komt bij dat ik veeleisend ben voor mijzelf. Ik wil een goede docent worden. De frustratie maakt het daardoor niet altijd eenvoudig goed te kunnen reflecteren op een les die in de soep gelopen is. En dan heb ik nog eens de handicap van een gemankeerde spraak.

Dus maak ik mijn stotteren bespreekbaar, in de klas met mijn leerlingen of daarbuiten met collega’s en medestudenten. Wegstoppen of verbergen kan immers niet. We hebben allemaal wel iets, we hebben allemaal wel ergens één of andere aparte afwijking. De mijne is toevallig dat woorden het ene moment niet willen komen en het volgende moment zo graag dat ze over elkaar struikelen. En dat vinden leerlingen weleens grappig. Wat doe je dan? Je maakt er een grapje bij, je lacht erom en je gaat verder met de les. Of, waar mogelijk, integreer je het zelfs in je les. Er zijn genoeg historische stotteraars geweest!

Er zullen ook moeilijkere tijden komen, daar ben ik mij van bewust. Opmerkingen van leerlingen, mensen die je niet helemaal serieus willen nemen, wellicht zelfs afwijzingen voor sollicitaties. Toch bestaat er volgens mij geen stotterprobleem. Een probleem is het pas als jij zelf vindt dat het een probleem is. Maar mijn ervaring tot nu toe is, dat wanneer je er open over bent, anderen, zelfs opstandige pubers die verplicht naar jouw les moeten komen, er vrij gemakkelijk overheen stappen.

En dat is mijn antwoord op het stemmetje dat twijfel zaait.

Rik Mets
Nieuwegein, 17-12-2016