Stotteren, wat is het en hoe komt het?

Wat is stotteren?
Stotteren is niet-vloeiend spreken. Het stotteren is meestal hoorbaar en zichtbaar, maar ook van binnen gebeurt er van alles. Je hoort in je spreken herhalingen en/of verlengingen van klanken of je blokkeert. Soms zoek je naar andere woorden en zeg je daardoor niet wat je eigenlijk wilt zeggen. Dat alles kan nare gevoelens geven zoals angst, schaamte, verdriet of boosheid.

Hoe vaak komt het voor?
Misschien ben je nog nooit iemand tegengekomen die stottert en denk je dat je de enige bent, maar stotteren komt best veel voor. 1 op de 100 volwassenen stottert. Het komt overal ter wereld voor, bij jongens en meisjes, bij jong en oud. Het heeft er niks mee te maken of je slim bent of niet. Op latere leeftijd stotteren meer jongens en mannen dan meisjes en vrouwen; meisjes groeien vaker over stotteren heen.

Wat gebeurt er als je stottert? 
Praten lijkt makkelijker dan het is. Eerst denk je na over wat je wilt zeggen. Je gedachten worden omgezet in woorden en zinnen. Dan gaan er van je hersenen signalen naar je spieren zodat je de zin kunt uitspreken. Het is een ingewikkeld proces dat supersnel gaat. Als je stottert loopt dit niet soepel en ontstaan er fouten.

Het lastige daarbij is dat het heel onvoorspelbaar kan zijn. Het kan bijvoorbeeld uitmaken tegen wie je praat, hoe je je voelt, waarover je praat, in welke omgeving je bent. Wat bij de ene persoon het stotteren laat toenemen, zorgt er bij een ander soms juist voor dat het praten makkelijker gaat. De uitlokkers voor het stotteren zijn dus bij iedereen anders.

Wat is de oorzaak van stotteren?
Er is al heel veel onderzoek gedaan naar stotteren, maar wetenschappers hebben dé oorzaak van stotteren nog niet gevonden. Erfelijke factoren, verschillen in de werking van de hersenen en de spraakmotoriek lijken een rol te spelen, maar we weten het nog steeds niet precies. Wat we wel weten is dat je niet anders bent dan alle anderen, ook al weigert je spraak soms.

Meer weten?
Bekijk het filmpje van de Belgische Stottervereniging (2014, 21 januari) Stotteren: een (korte) animatiefilm.