Hoe kun je iemand die stottert helpen?
- Jongerenuitwisseling 2023 in Lemele
Tussen 12 en 20 augustus was er in Lemele een jongerenuitwisseling waar ik bij mocht zijn. Een week vol met indrukken en nieuwe vrienden vanuit heel Europa! Ieder met zijn eigen afkomst, cultuur en verhaal, maar ze hebben één ding gemeen; het stotteren. Een onderwerp waar ik niet veel over praat, maar dit bericht moest ik echt even op papier zetten.
Afgelopen week viel me namelijk op dat er veel onwetendheid heerst over stotteren. Sommige mensen die stotteren krijgen bijvoorbeeld al jarenlang te horen dat ze een bepaald beroep niet kunnen uitvoeren vanwege het stotteren. Ook zijn er veel die al jarenlang het gevoel hebben dat het hun eigen schuld is dat ze stotteren. Deze verhalen hebben mij afgelopen week echt geraakt en maken mij ook wel wat boos! Het doel van dit bericht is dan ook om meer bewustzijn te creëren over het stotteren.
Het feit dat iemand stottert, betekent niet dat je beperkt bent in de keuze voor een beroep. Bij de jongerenuitwisseling waren meer dan veertig jongeren aanwezig met ieder zijn of haar eigen talenten! Sommige van hen doen al jaren niet hetgeen wat ze graag zouden willen doen, vanwege het gevoel niet goed genoeg te zijn. Dit gevoel komt door negatieve vooroordelen rondom stotteren. Gelukkig laat niet iedereen zich door het stotteren leiden, zij volgen hun hart. Zo hadden we verschillende soorten beroepen in de groep zoals arts, psycholoog, logopedist, leerkracht etc., maar ook deze mensen hebben soms wel moeite zichzelf te laten zien.
Ook is stotteren zeker niet je eigen schuld! Stotteren ontstaat door een combinatie van erfelijke factoren en door hoe jouw omgeving erop reageert. Hoe de omgeving op het stotteren reageert, is dan ook cruciaal voor de toekomst. Door directe of indirecte reacties vanuit de omgeving kan er meer schaamte, spanning en stress ontstaan, waardoor het stotteren en de angst om te gaan stotteren erger kunnen worden. Luisteraars maken soms bewust of onbewust de zinnen af van iemand die stottert. Dit is misschien goed bedoeld, maar het kan iemand die stottert het gevoel geven dat hij/zij geen ruimte krijgt om te stotteren of om gewoon te zijn wie diegene is. Dit kan zorgen voor meer spanning, waarbij er óf meer gestotterd gaat worden óf iemand zich niet meer comfortabel voelt om vrijuit te spreken.
Maar wat kan jij doen om iemand die stottert te helpen? Iemand die stottert kan misschien overkomen als iemand die stil is of weinig zegt, maar een andere reden kan zijn dat de stotteraar geen ruimte voelt/krijgt om zichzelf te kunnen uiten. Tijdens de uitwisseling heb ik namelijk iedereen die stottert veel zien en horen praten! Het was heerlijk om te zien hoe de meeste deelnemers genoten van het vrijuit praten, zonder zich zorgen te maken over het stotteren. De meeste deelnemers hebben mogelijk nog nooit zoveel gepraat als tijdens de jongerenuitwisseling. Het enige wat hiervoor nodig was is geduld, begrip en interesse. Een simpele vraag om interesse te tonen kan al zijn: ‘Wat heb je nodig?’.
Hopelijk kunnen we door open te zijn over stotteren steeds meer begrip creëren voor mensen die stotteren en hen het gevoel geven erbij te horen!
Alinde